Rudzielec w Twoim ogrodzie: wiewiórka pospolita – najważniejsze informacje

Wiewiórka to zwierzę, które kojarzy każdy z nas. Puszysty ogon, miękkie futro i rudy kolor wyróżniają ją na tle innych dzikich zwierząt. W artykule prezentujemy ważne informacje o wiewiórkach oraz sprawdzamy, czy gryzoń w ogrodzie stanowi zagrożenie.

Wiewiórka – podstawowe informacje

Najpopularniejszą wiewiórką w Polsce jest wiewiórka pospolita, czyli sciurus vulgaris. To gryzoń należący do rodziny wiewiórkowatych, którego można spotkać na terenie całego kraju. Często pojawia się w parkach i lasach, ale niekiedy zamieszkuje też przydomowe podwórka. Jej wyglądu nie da się pomylić z żadnym innym zwierzęciem. Wiewiórka ma duży, puszysty ogon w rudym kolorze oraz charakterystyczne spiczaste uszy. W Polsce gryzonie te znajdują się pod ochroną.

Zwykle wiewiórki można zobaczyć na drzewach. Przemieszczają się niezwykle zwinnie i szybko, a w utrzymaniu równowagi pomaga im osiągający ponad 20 cm ogon. Pomocne w poruszaniu się i nie tylko są także włosy czuciowe, czyli wibrysy. W każdym sezonie wiewiórki rodzą młode zwykle dwa razy. Każda ciąża to maksymalnie siódemka nowego potomstwa.

Sprawdź też: Czym karmić ptaki, aby im nie zaszkodzić? Rodzaje karm dla różnych ptaków na dane pory roku!

Co je wiewiórka?

Wiewiórka jest zwierzęciem głównie roślinożernym. Jej przeważającym pożywieniem są nasiona drzew i orzechy. Z chęcią zjada także owoce leśne, pąki roślin, korę drzew i grzyby. Niekiedy sięga po żywność pochodzenia zwierzęcego – owady, larwy, ptaki czy jaja. Dieta wiewiórki jest dość zróżnicowana, ponieważ gryzoń ten potrafi dostosować się do aktualnych możliwości żywieniowych.

Gdzie mieszka wiewiórka?

Wiewiórkę można spotkać w różnych miejscach, jednak zdecydowanie najbardziej z jej domem kojarzą się dziuple. Gryzonie te bardzo często chowają się w mało widocznych dziuplach, ale nie jest to jedyne miejsce ich zamieszkania. Podobnie jak ptaki, wiewiórki potrafią budować gniazda. Najczęściej można je znaleźć wysoko na drzewach. Są wykonywane z liści, gałęzi i z wszystkiego, co wiewiórka znajdzie na swojej drodze i uzna za przydatne. Czasami rozbudowuje napotkane przez siebie ptasie gniazda. Wiewiórki budują kilka gniazd, a każde z nich ma inne przeznaczenie – mogą one służyć do magazynowania jedzenia, pilnowania potomstwa oraz spania.

Wiewiórka w Twoim ogrodzie – czy stanowi zagrożenie?

Zastanawiasz się, czy wiewiórka w ogrodzie stanowi zagrożenie? Warto najpierw dowiedzieć się, jak gryzoń może trafić na Twoje podwórko. Największe prawdopodobieństwo pojawienia się rudej lokatorki jest wtedy, gdy ogród znajduje się w pobliżu lasów lub parków. Warunkami sprzyjającymi obecności wiewiórki są wysokie drzewa i pożywienie (orzechów nasion, pąków).

Wiele osób uważa, że wiewiórka może być groźnym szkodnikiem, ponieważ żywi się m.in. pąkami roślin oraz korą drzew. Zwierzę to nie jest jednak na tyle duże i groźne, by móc w zauważalny sposób zaszkodzić przydomowemu ogrodowi. Wiewiórki chętnie zamieszkają w budkach lęgowych i gniazdach umieszczonych na wysokości ponad 3 metrów. Ważne jest to, by w ogrodzie nie mieszkały inne zwierzęta, a szczególnie kuny, ponieważ stanowią one zagrożenie dla wiewiórek.

Jeśli wiewiórka trafi do Twojego ogrodu i zdecydujesz, że chcesz, by tam została lub odwiedzała Cię częściej – możesz ją do tego zachęcić. Gryzonie te uwielbiają dziuple, gniazda i domki. Możesz zbudować dla niej specjalny domek lub zdecydować się na zakup jednego z dostępnych w internecie. Ponadto, szczególnie w okresie zimowym, możesz pomóc wiewiórce w zdobyciu pożywienia. Warto dać jej orzechy czy nasiona, jednocześnie dbając o to, by nie dostarczać ich zbyt wiele. Dary od człowieka powinny być jedynie pomocą dla wiewiórki, a nie jej całym pożywieniem.

Gryzonie te są bardzo urocze i zachwycają swoim wyglądem. Z pewnością będziesz mieć ochotę pogłaskać wiewiórkę, która odwiedzi Twój ogród, jednak lepiej się od tego powstrzymać. Wiewiórki mogą bowiem przenosić wściekliznę. Nie warto też wpuszczać ich do domu. Odmianą wiewiórkowatych, które mogą stać się pupilami domowymi, jest wiewiórka burunduk.

Co zrobić, gdy spotkasz ranną wiewiórkę?

Jeśli w swoim ogrodzie lub gdziekolwiek indziej spotkasz ranną wiewiórkę, możesz jej pomóc. Gdy zwierzę ma kłopot z poruszaniem się, weź je delikatnie na ręce i otul materiałem, który zapewni jej ciepło. Warto podać gryzoniowi wodę, a następnie zorganizować profesjonalną pomoc. Możesz zanieść wiewiórkę do weterynarza, ośrodka zajmującego się pomocą dzikim zwierzętom lub zadzwonić po Straż Miejską. Dzięki temu, że wiewiórki znajdują się pod ochroną, specjaliści mają obowiązek udzielić im wymaganej pomocy. Nigdy nie pomagaj rudym gryzoniom samodzielnie.

Wrogowie wiewiórki

W środowisku naturalnym normalne jest to, że zwierzęta mają swoich wrogów. Choć przyjazny wygląd wiewiórki może sprawiać, że trudno w to uwierzyć – na nią także czyha sporo zagrożeń. W Polsce jej głównymi wrogami są kuny, jastrzębie i koty. Kuny mogą pokonać wiewiórki w walce, ale niekiedy atakują też śpiące gryzonie. Jastrzębie podlatują i atakują wiewiórki z zaskoczenia, a koty stają się zagrożeniem wtedy, gdy wiewiórka trafia do przydomowych ogrodów. Nierzadko zabijają młode potomstwo gryzoni.

Okazuje się jednak, że największym wrogiem wiewiórki pospolitej jest inna wiewiórka. Chodzi o wiewiórkę szarą, która nie występuje w Polsce, ale można ją spotkać np. w Wielkiej Brytanii. Na terenach, na których żyją szare wiewiórki, można zaobserwować znikanie wiewiórek pospolitych. Szare osobniki są bowiem silniejsze i dodatkowo mogą zarażać rude niebezpiecznym wirusem. Ponadto znacznie bardziej oddziałują na środowisko, w którym żyją (zjadają więcej roślin czy kory z drzew).

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Paul Anderson (@jockandersonphotography)

Jak wiewiórka przygotowuje się do zimy?

By mówić o tym, co wiewiórka robi zimą i jak przygotowuje się do tej pory roku, warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czy wiewiórka zapada w sen zimowy. Wiele osób uważa, że tak, jednak nie jest to prawda. Faktem jest jednak to, że gryzonie zimą sporo śpią, ponieważ są aktywne za dnia, gdy na dworze jest jasno. Unikają też niekorzystnych warunków pogodowych, dlatego szansa na spotkanie ich w trakcie chłodnych miesięcy znacznie spada.

Wiewiórki szykują sobie przed zimą zapasy pożywienia. Chowają je m.in. w dziuplach rozmieszczonych w różnych odległościach od gniazda lub w ziemi. Często gromadzą tyle zapasów, że nie są w stanie ich wszystkich zjeść. To zaś przyczynia się do rozsiewania roślin na terenach, na których gromadzone lub transportowane są zasoby pożywienia.

Latająca wiewiórka

Wiewiórki pospolite, które mogą odwiedzić Twój ogród, to tylko jedne z wielu gryzoni wiewiórkowatych. Ciekawym przypadkiem są polatuchy, czyli tzw. latające wiewiórki. Nazywa się je latającymi, ponieważ ich cechą charakterystyczną są długie, nawet kilkudziesięciometrowe skoki. Są one możliwe, ponieważ polatuchy mają między przednimi a tylnymi łapami specjalne fałdy skórne, które ułatwiają dalekie „loty”. Kiedyś występowały one w Białowieskim Parku Narodowym, jednak obecnie nie można już ich spotkać w Polsce.

Ciekawostki o wiewiórkach

Ze względu na to, że wiewiórki to często spotykane zwierzęta, które mogą odwiedzić nawet Twój ogród, warto dowiedzieć się o nich nieco więcej. Oto garść ciekawostek o rudych gryzoniach:

• Przednie zęby wiewiórek rosną przez cały czas – dzieje się tak, ponieważ gryzonie nieustannie piłują i ścierają swoje zęby podczas otwierania orzechów czy zdobywania innych pokarmów. Dzięki temu, że siekacze nie przestają rosnąć, zwierzęta cały czas cieszą się twardymi i długimi zębami;
• Wiewiórki żyją dość krótko – życie wiewiórek nie jest zbyt długie – trwa zwykle tylko kilka lat. Dzieje się tak, ponieważ często stają się one pokarmem innych zwierząt;
• Samice same wychowują potomstwo – wiewiórki nie tworzą stałych związków ze swoimi partnerami. Samice zostają w gnieździe same ze swoimi niewidzącymi jeszcze młodymi i poświęcają się opiece przez kilka tygodni;
• Małe wiewiórki nie poradzą sobie same – nowo narodzone wiewiórki nie mają futra ani zębów. Ponadto nie widzą, więc są zdane na opiekę matki przez około dwa pierwsze miesiące życia;
• Wiewiórki sadzą drzewa – choć brzmi zabawnie, jest to prawda. Przez to, że gryzonie zakopują swoje zapasy pożywienia w ziemi, przyczyniają się do rozsiewania drzew;
• Wiewiórki mają tyle samo włosów co pszczoły – liczba ta wynosi 3 miliony;
• Ogon wiewiórki pomaga jej zachować ciepło – gryzoń nakrywa się swoim ogonem, gdy śpi, co pozwala kontrolować temperaturę ciała zwierzęcia. Ogon pomaga też w zachowaniu równowagi, szczególnie przy poruszaniu się po wysokich drzewach;
• Wiewiórki mają po 4 palce na przednich łapach i po 5 na tylnych;
• Uciekają zygzakiem przed drapieżnikami – gdy wiewiórka czuje zagrożenie, nie ucieka w linii prostej, lecz zygzakiem, co często chroni ją np. przed atakiem jastrzębia;
• Ciąża wiewiórki trwa około 40 dni;
• Wiewiórki są głównymi bohaterami kultowej serii filmów Alvin i wiewiórki.

Sprawdź też: Domek dla jeża — jak to zrobić? Jak zagospodarować? Gdzie kupić gotowy domek dla jeża i jaki wybrać?

Wiewiórki pospolite to urocze zwierzęta, które możesz spotkać nie tylko w lasach czy parkach, ale i na własnym podwórku. Teraz już wiesz, czym żywią się te gryzonie, gdzie mieszkają, jak szykują się na zimę i co zrobić, gdy trafią do Twojego ogrodu. Daj znać w komentarzu, która ciekawostka o wiewiórkach najbardziej Cię zaskoczyła. A może znasz jeszcze inne fakty na temat tych zwierząt?