Ciekawą, ekologiczną alternatywą dla najpopularniejszego obecnie szamba jest przydomowa oczyszczalnia ścieków. Co to takiego i czy warto skorzystać z tej opcji?
Czym jest przydomowa oczyszczalnia ścieków?
Właściciele domów znajdujących się na terenie nieskanalizowanych często zastanawiają się, który ze sposobów odprowadzania ścieków będzie najlepszy w ich sytuacji. Choć tradycyjne szambo wciąż należy do tych najpopularniejszych, w ostatnich latach coraz więcej osób zwraca się w kierunku bardziej efektywnych rozwiązań, do których należą przydomowe oczyszczalnie ścieków.
Ich zadaniem jest rozłożenie i unieszkodliwienie zanieczyszczeń tak, by oczyszczone ścieki mogły bez szkód dla środowiska naturalnego trafić do wód gruntowych oraz zbiorników naturalnych lub sztucznych, na przykład rowu melioracyjnego czy studni chłonnej.
Jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków?
W jaki sposób przydomowe oczyszczalnie ścieków mogą zwalczać zanieczyszczenia? Zależy od wybranego modelu. Obecnie popularnych jest kilka rozwiązań, z których każde wyróżnia inny sposób oczyszczania ścieków oraz zastosowane metody konstrukcyjne.
Oczyszczalnie biologiczne
Inny rodzaj tego typu oczyszczalni wykorzystuje tak zwane złoże biologiczne, w którym żyją bakterie odżywiające się związkami wchodzącymi w skład ścieków. Występuje w dwóch odmianach: tlenowej i beztlenowej. Pierwsza z nich wykorzystuje organizmy zwane aerobami, korzystające z tlenu do przekształcania zanieczyszczeń w nieszkodliwe dla środowiska naturalnego węgiel na wodę. Jest dość wydajne, jednak nieskuteczne w przypadku ścieków o wysokim zanieczyszczeniu związkami organicznymi.
Z tym problemem dobrze radzi sobie za to nieco mniej wydajne oczyszczanie beztlenowe. Bierze w nim udział inna grupa mikroorganizmów, zwana anaerobami. Produktem ich działania są węgiel i metan, podobnie jak aeroby pozostawiają też po sobie biomasę. Zanim zanieczyszczenia zostaną wystawione na działanie organizmów, są filtrowane i poddane sedymentacji. W finałowym etapie oczyszczania związki zwracane są ku osadnikom końcowym, w tym osadnika wtórnego.
Oczyszczalnie drenażowe
Proces filtrowania tą metodą jest dość prosty i w pierwszym etapie obejmuje wykorzystanie osadnika gnilnego, którego zastosowanie pozwala na rozłożenie związków organicznych na minerały, gaz i wodę.
Po takim podstawowym klarowaniu następuje odprowadzenie oczyszczonych ścieków do poletka filtracyjnego. Do przeprowadzenia prawidłowego procesu oczyszczania, drenaż rozsączający wymaga obecności tlenu, który dostarczany jest do głębszych warstw za pomocą połączeń, które stanowią specjalne kominki napowietrzające.
Oczyszczalnie roślinne
Uchodzą za najbliższe naturze spośród typów oczyszczalni przydomowych. Podziemna część instalacji odprowadza zanieczyszczenia do specjalnie wyznaczonego pola, a następnie poddaje je działaniu warunków panujących pod korzeniami roślin. Żyjące na nich bakterie przeprowadzają oczyszczenie ścieków poprzez odżywianie się dostarczanymi związkami, w szczególności fosforem i azotem.
Sprawdź też: Szambo ekologiczne – co to jest? Cena, wady i zalety
Choć roślinne oczyszczalnie ścieków mocno bazują na naturalnych procesach i nie wymagają zbyt dużej ingerencji w ich działanie, potrzebują pokrytego roślinnością, dość rozległego obszaru, na którym przeprowadzany będzie cały proces.
Kiedy warto zdecydować się na tę opcję? Zalety i wady przydomowej oczyszczalni ścieków
Wśród głównych zalet tego rodzaju obiektów wymienia się jego korzystny wpływ na środowisko naturalne poprzez bazowanie na procesach zachodzących w przyrodzie. Domowa oczyszczalnia ścieków nie wymaga opróżniania przy udziale szambiarki, zanieczyszczenia są efektywnie filtrowane i odprowadzanie do gleby.
To właśnie z tej właściwości wynika również inna zaleta przedsięwzięcia, a mianowicie to, że sama eksploatacja oczyszczalni jest bardzo tania. Największy koszt ponosimy w momencie instalacji infrastruktury, zaś samo oczyszczanie ścieków w całości odbywa się w ziemi i nie potrzebuje wywożenia.
Wśród słabych stron przydomowej oczyszczalni najczęściej wymienia się dość wysokie koszta początkowe, to znaczy te związane z zakupem i instalacją wybranego systemu. Szambo jest w tym aspekcie znacznie tańszym rozwiązaniem, choć w dłuższej perspektywie koszty użytkowania go przewyższą tańszą pod względem eksploatacji oczyszczalnię przydomową.
Przydomowe oczyszczalnie ścieków nie są też najlepszym rozwiązaniem dla właścicieli małych posesji. Liczne wymogi prawne dotyczące ulokowania tego rodzaju infrastruktury wymagają dużej przestrzeni pomiędzy nią a na przykład granicami działki. Powierzchnia ta musi być jeszcze większa w przypadku systemów oczyszczalni roślinnych.
Sprawdź też: Wszystko o samowoli budowlanej. Samowola budowlana – legalizacja, kary, przedawnienie
O czym trzeba pamiętać, planując przydomową oczyszczalnię ścieków?
Podobnie jak w przypadku budowy szamba, także i przydomowa oczyszczalnia ścieków wymaga zadbania o formalności. Przed rozpoczęciem robót budowlanych musi zostać zgłoszona do Wydziału Ochrony Środowiska czy w Wydziale Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego.
Choć według Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przedsięwzięcie nie wymaga otrzymania decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, oprócz wysłania stosownego zgłoszenia należy się również wcześniej zapoznać z lokalnym planem zagospodarowania terenu, by uniknąć ewentualnych problemów lub wymuszeń zmian formy takiej konstrukcji.
Co powinno zawierać dobrze sporządzone zgłoszenie? Oprócz zgłoszenia eksploatacji oczyszczalni ścieków o określonej przepustowości należy jeszcze przygotować mapkę sytuacyjno-wysokościową z naniesioną lokalizacją oczyszczalni, dokumentację oraz certyfikat spełnienia norm jakości wydany przez producenta oczyszczalni ścieków.
Infrastruktura przydomowych oczyszczalni ścieków może być dość duża, w związku z czym na ten rodzaj odprowadzania zanieczyszczeń powinni decydować się posiadacze domów usytuowanych na działkach o wystarczającej ilości miejsca. Tylko oni będą mogli pozwolić sobie na budowę oczyszczalni zgodnej z wymogami dotyczącymi ulokowania jej. Jakie to wymogi?
Trzeba będzie zwrócić uwagę, czy zachowany jest odpowiedni dystans pomiędzy instalacją a określonymi punktami na działce. Na przykład odległość od miejsca wprowadzenia ścieków oczyszczonych do ziemi do ujęcia wody pitnej powinna wynosić więcej niż 30 metrów. Drenaż musi znajdować się też w pewnej odległości od drogi czy granicy działki, kabli energetycznych oraz drzew i krzewów.
Ile kosztuje przydomowa oczyszczalnia ścieków?
Koszty wzniesienia domowego systemu oczyszczania ścieków zależą od bardzo wielu czynników – w końcu każda sytuacja jest inna i może się okazać, że do standardowego modelu przebiegu prac trzeba będzie włączyć kilka innych, dodatkowych czynności. Na cenę całego przedsięwzięcia w wersji podstawowej składać się będą środki potrzebne przygotowania odpowiednich wykopów, montaż i podłączenie całej infrastruktury oraz, oczywiście, cena samej przydomowej oczyszczalni ścieków.
To, ile wydasz na całe przedsięwzięcie, w dużej mierze zależy od rodzaju wybranego systemu oczyszczania. Jeśli zdecydujesz się na oczyszczalnię drenażową, uznawaną za najtańszy wariant, przygotuj się na koszta od 8000 złotych wzwyż. W przypadku wariantów roślinnych, będących jednocześnie najdroższymi, musisz być gotowy na cenę przekraczającą 15 000 złotych.
Swoisty kompromis cenowy stanowi natomiast biologiczna oczyszczalnia ścieków. W zależności od detali zastosowanych technologii, ceny takiego rozwiązania wahają się między 12 000 a 15 000 złotych.
Przydomowa oczyszczalnia ścieków to bardzo dobry sposób na pozbycie się zanieczyszczeń w sposób ekologiczny. Choć początkowo nieco wymagający pod względem finansowym, szybko wykazuje swoją rentowność i w dłuższym rozrachunku pozwala znacząco oszczędzić na tradycyjnym szambie.
