Dach płaski (stropodach) to rozwiązanie, które – przynajmniej w budownictwie jednorodzinnym – szczyt popularności ma dawno za sobą. Często wytykanym mu problemem jest izolacja cieplna. Czy jednak trzeba się bać płaskich dachów?
Dach płaski – wady i zalety
Polskie przepisy nie podają jednoznacznej definicji, dość ogólnie klasyfikując dach płaski jako zbudowany z połaci o nachyleniu nieprzekraczającym 12 stopni. W praktyce wartość ta jest zazwyczaj sporo mniejsza. Na pewno znasz stropodach z codziennego życia – jego różne formy wieńczą hale magazynowe i fabryczne, bloki z wielkiej płyty, a w przypadku domów jednorodzinnych spotyka się charakterystyczne socjalistyczne „kostki” budowane masowo w latach 70.
Odejście od stosowania tego typu dachu związane jest z najczęściej podnoszonym problemem, jaki wynika z ich zastosowania – kiepskiej izolacji cieplnej. Oczywiście dziś, wraz z wykorzystaniem nowych technologii, ten zarzut stracił na aktualności. Warto też zaznaczyć – zwłaszcza biorąc pod uwagę katastrofę, która w 2006 roku wydarzyła się w Katowicach – problem z zaleganiem śniegu. W odróżnieniu od pochyłego, płaski dach musisz odśnieżać samodzielnie. Trzeba jednak wspomnieć, że szanse na zawalenie się domu jednorodzinnego z tego powodu są bliskie zeru.
Sprawdź też: Jak wygląda dach mansardowy? Czy warto tworzyć zadaszenie w takim stylu?
Nieliczne wady nie powinny jednak przysłonić zalet, jakie ma dach płaski. Koszt jego budowy jest często zauważalnie niższy niż w przypadku konstrukcji spadzistej. Stropodach to też łatwiejsza rozbudowa domu w górę, gdyby kiedyś okazała się ona potrzebna. Pozwala też na kreatywne zagospodarowanie – co zwłaszcza w zatłoczonej przestrzeni miejskiej jest ogromnym atutem. Nowoczesne projekty domów z płaskim dachem często uwzględniają możliwość utworzenia na nim ogrodu czy tarasu.
Montaż stropodachu
Montaż płaskiego dachu nie powinien stanowić trudności dla żadnej ekipy budowlanej. Detale mogą się różnić w zależności od wybranego rodzaju stropodachu – pełne stosowane są zwykle w budownictwie przemysłowym, halach czy garażach, gdzie warunki termiczne wewnątrz budynku nie są szczególnie istotne. W budownictwie mieszkalnym mamy do czynienia zazwyczaj ze stropodachem wentylowanym. Zwykle wykonuje się go w konstrukcji dwudzielnej – strop ostatniej kondygnacji oraz warstwa pokrycia są oddzielone izolacją, np. styropianem.
Jak poznać nowoczesny, możliwy do zastosowania nawet w budownictwie pasywnym dach płaski? Warstwy, z których składa się stropodach, muszą zapewniać bardzo dobre parametry użytkowe – izolacji termicznej, nośności i odporności na warunki zewnętrzne. Najczęściej, idąc od dołu, wyróżnia się: warstwę konstrukcyjną (strop ostatniej kondygnacji), paraizolację (nad pomieszczeniami mokrymi), termoizolację, przestrzeń z kanałami odpowietrzającymi, warstwę konstrukcyjną (zapewniającą minimalne nachylenie) oraz pokrycie.
Izolacja termiczna
Kluczowym aspektem związanym z parametrami użytkowymi stropodachu jest izolacja termiczna. Kładzie się ją stosunkowo grubą warstwą – nawet około 15-20 cm wełny mineralnej lub styropianu. Ze względu na właściwości tych materiałów unika się ich bezpośredniego kontaktu z warstwą konstrukcyjną. Konieczne jest bowiem zapewnienie możliwości przewietrzania, nierzadko poprzez warstwę powietrzną o podobnej grubości do izolacji. Często stosowanym rozwiązaniem jest też blacha trapezowa, która ogranicza nieco kierunki przewiewu, ale zapewnia dodatkową nośność pokrycia.
W przypadku starszego konstrukcyjnie budynku dobrym pomysłem jest jego modernizacja termiczna, dzięki której istnieje możliwość zauważalnego obniżenia rachunków za ogrzewanie. Jak ocieplić dach płaski betonowy pokrywający dom? Wszystko zależy od jego konstrukcji. Pokrycie wraz z jego warstwą nośną można zdjąć, położyć termoizolację i pokryć na nowo. Jeżeli dom wieńczy sam goły beton, to na nim kładzie się izolację, ale od nowa trzeba skonstruować pokrycie. W wielu przypadkach właściciele takich domów decydowali się jednak na dach spadzisty.
Jakie pokrycie wybrać?
Najpopularniejszym pokryciem stropodachu od dawna pozostaje papa. Dawniej stosowana była smoła, dziś zastępowana mniej toksycznym asfaltem, osnową z włókien szklanych czy bitumem. W wielu przypadkach parametry użytkowe takiego pokrycia nie są jednak satysfakcjonujące. Rodzi się więc pytanie: co zamiast papy na dach płaski? Ciekawym rozwiązaniem są kauczukowe membrany EPDM. Wyróżnia je wysoka odporność na promieniowanie UV i doskonałe właściwości hydroizolacyjne.
Nie wyczerpuje to jednak możliwości pokrycia stropodachu. W przypadku użytkowego zagospodarowania warto uwzględnić w projekcie bardziej kreatywne sposoby wykończenia. Dach płaski drewniany – z zachowaniem zasad dotyczących izolacji – może sprawdzać się równie dobrze jak ganek czy taras, oferując doskonałą przestrzeń wypoczynkową. Pomysłowym rozwiązaniem jest też pokrycie niewymagającą pielęgnacji roślinnością, która zapewnia dodatkowe właściwości izolacyjne i zwiększenie przestrzeni biologicznie czynnej.
Sprawdź też: Jak wykonać montaż rynien? Poradnik krok po kroku
Dlaczego warto wybrać płaski dach?
Mimo krzywdzących stereotypów, wywodzących się jeszcze z socjalistycznego sposobu budowania domów, stropodachy mają sporo zalet. Przede wszystkim ich cena jest niższa niż dachów spadzistych. Często też znacznie lepiej pasują do nowowczesnych projektów domów. Dają ponadto możliwości kreatywnej aranżacji – płaski dach to w końcu dodatkowa przestrzeń do wykorzystania, co zwłaszcza w mieście jest nieocenione. Dodatkowy taras czy ogród nad całym domem to niewątpliwie bardzo kusząca wizja, którą warto zrealizować w praktyce.
