Gruntowanie ściany przed malowaniem: kiedy, czym i jak należy nakładać grunt? Najważniejsze informacje

Gruntowanie ścian przed malowaniem albo innymi pracami wykończeniowymi to ważny etap budowy lub remontu. Kiedy gruntować ściany? Jak to robić prawidłowo? Jakie są konsekwencje pominięcia tego kroku? Odpowiedzi znajdziesz w dalszej części artykułu.

Spis treści

Czym jest gruntowanie ścian i jakie ma zadanie?

Gruntowanie to przygotowanie podłoża za pomocą odpowiednich produktów (ich dobór zależy od tego, co planujemy robić na następnym etapie). Zmniejsza chłonność powierzchni, wzmacnia jej stabilność, a także umożliwia powstanie powłoki przepuszczalnej dla pary i gazów (czyli jej „oddychanie”). Wykonane przed malowaniem ścian lub sufitów ułatwia uzyskanie jednolitego, trwałego efektu bez smug i zacieków. Z kolei gruntowanie ścian przed tapetowaniem pozwala na ich ewentualne późniejsze usunięcie bez uszkadzania ściany.

Jakie powierzchnie bezwzględnie należy zagruntować?

Nowe ściany z tynkiem cementowo-wapiennym lub gipsowym;
ściany i sufity w stanie deweloperskim (pomalowane słabej jakości farbą);
ściany po położeniu gładzi;
płyty kartonowo-gipsowe.

Gruntowanie należy również wykonać przed uzupełnianiem ubytków w podłożu za pomocą szpachli, po usunięciu starych powłok, plam, pleśni i zacieków oraz dokonaniu wszelkich napraw. Inne prace wymagające gruntowania to tynkowanie i kładzenie gładzi, ponieważ dzięki niemu każda kolejna warstwa będzie bardziej trwała. Jednak za dobre przygotowanie podłoża na tym etapie zazwyczaj odpowiada brygada budowlana.

Może Cię zainteresować: Farba ceramiczna, czyli jaka? Wady i zalety farby ceramicznej oraz jej zastosowanie

Kiedy należy rozpocząć gruntowanie ściany?

Jeśli wykańczasz nowe, nigdy wcześniej nie malowane ściany i sufity, z gruntowaniem należy poczekać do momentu, gdy tynk całkowicie wyschnie. W przypadku tynków cementowo-wapiennych proces ten trwa ok. 28 dni, a gipsowych – ok. 14 (przy zachowaniu odpowiednich warunków wysychania). Dla pewności warto jednak poczekać nieco dłużej. Jak ocenić, czy tynk już wysechł i można już zagruntować powierzchnię?

Reklama

Przede wszystkim: dokładnie obejrzyj ściany i sufity.
Zrób test: Niewielki fragment ściany (np. 50 cm na 50 cm) oklej szczelnie folią i taśmą malarską, a następnie odczekaj dobę. Jeśli tynk wysechł, po odklejeniu jej nie powinieneś zauważyć kropel wody.
Wykwalifikowani fachowcy dysponują specjalnymi urządzeniami pomiarowymi, np. wilgotnościomierzem lub kamerą termowizyjną. Użycie ich ostatecznie rozwiewa wątpliwości, czy tynk wysechł.

Ściany i sufity, które nie są nowe, można gruntować, gdy wyschną i zostaną umyte oraz odpylone. Najczęściej wystarczy poczekać tylko kilka godzin.

Brak gruntu na ścianie – z czym się to wiąże?

Pomijanie etapu gruntowania to spore ryzyko. Chociaż może się wydawać, że w ten sposób trochę zaoszczędzisz, walka o uzyskanie ładnego efektu i późniejsze naprawy będą Cię kosztować mnóstwo czasu, nerwów i pieniędzy. Na ścianie, zamiast jednolitej barwnej powierzchni, pojawią się smugi, prześwity oraz wyraźne różnice w połysku, wytrzymałości i strukturze. Poza tym sam proces malowania stanie się trudniejszy, ponieważ farba będzie miała dużo mniejszą przyczepność i może odejść razem z taśmą malarską, a w późniejszym czasie również pękać i się łuszczyć.

Wyświetl ten post na Instagramie.
Post udostępniony przez ??wykonczeniowo?? (@wykonczeniowo)

Czym gruntować ściany?

Wybór odpowiedniego produktu do gruntowania zależy od rodzaju i stanu ściany oraz rodzaju farby, który planujesz użyć. Na rynku znajdziesz:

akrylowe farby gruntujące – zmniejszają chłonność podłoża, eliminują zacieki i plamy;
lateksowe farby gruntujące – głęboko wnikają w strukturę ściany, wyrównując fakturę i zwiększając przyczepność farby nawierzchniowej;
impregnaty gruntująco-wzmacniające – polecane do tynków gipsowych i mineralnych oraz do gruntowania płyt g-k, zabezpieczają powierzchnię przed wilgocią;
farby rozpuszczalnikowe – to wodoodporne, a jednocześnie przepuszczające parę wodną preparaty głęboko wnikające w głąb podłoża;
farby epoksydowe – zwykle dwuskładnikowe produkty do gruntowania betonowych ścian wewnętrznych;
lakiery akrylowe – wyjątkowo wodoodporne, głęboko penetrujące preparaty przeznaczone do gruntowania elewacji i ścian zewnętrznych.

Wcześniej pomalowane ściany i sufity można gruntować rozcieńczoną farbą, której zamierzasz użyć do wykończenia całości. Najlepiej korzystać z farb i gruntów tego samego producenta oraz uważnie zapoznać się z informacjami na opakowaniach.

Spraw sobie odpowiedni wałek malarski:

Jak gruntować ściany?

W przypadku świeżo wzniesionych, niemalowanych ścian proces gruntowania wygląda następująco:

Usuń ewentualne zabrudzenia za pomocą mydła malarskiego i/lub odpyl powierzchnię, a potem odczekaj, aż ściana całkowicie wyschnie.
Przygotuj preparat gruntujący zgodnie z zaleceniami producenta.
Nałóż grunt na całą powierzchnię ścian i sufitu za pomocą wałka lub pędzla. Zrób to równomiernie, unikając pozostawiania dużych kropel podkładu.
Po wyschnięciu gruntu ponownie sprawdź chłonność podłoża – w razie potrzeby połóż drugą warstwę (zazwyczaj dotyczy do powierzchni wyjątkowo nasiąkliwych).
Farbę nawierzchniową możesz nakładać po ok. 4 godzinach.

Ściany wcześniej malowane przygotowujemy do gruntowania w taki sposób:

Usuń całą poprzednią, łuszczącą się powłokę aż do gruntu (jeśli zachodzi taka potrzeba).
Umyj ścianę wodą z mydłem malarskim i pozbądź się tłustych zacieków.
Wykonaj niezbędne naprawy: usuń ogniska pleśni i grzybów, uzupełnij ubytki masą szpachlową, a następnie odpyl ścianę.
Zagruntuj powierzchnię preparatem (nowe fragmenty lub całą ścianę, jeśli usuwałeś całość powłoki) i pomaluj powierzchnię podkładem.

Pamiętaj, że prawidłowe gruntowanie i malowanie wymaga odpowiedniego czasu schnięcia każdej warstwy (nie może być ani za krótki, ani za długi). Wyjątek stanowi gruntowanie wyjątkowo chłonnych podłoży mineralnych, gdy trzeba zastosować technikę „mokre na mokre”, czyli wykonać kolejny cykl roboczy na wciąż wilgotną powierzchnię.

Nigdy nie łącz ze sobą preparatów różnych producentów. Mimo identycznego przeznaczenia najprawdopodobniej różnią się one składem, więc nowo uzyskana mieszanina może stracić swoje właściwości. Poza tym gruntowanie najlepiej wykonywać w temperaturze powyżej 10°C.

Sprawdź też: Montaż drzwi wewnętrznych: najważniejsze zasady obsadzania drzwi pokojowych

Czy można położyć grunt na ścianę, która jest już pomalowana?

Można (a nawet trzeba) położyć grunt na już pomalowaną ścianę, jeśli wymaga tego jej stan. Jak się upewnić, czy to konieczne?

Sprawdź trwałość struktury starej farby. Przejedź suchą dłonią po powierzchni – jeśli na Twojej skórze pozostanie osad przypominający kredę, ściana wymaga zagruntowania (a wcześniej także wyczyszczenia szczotką lub umycia wilgotną szmatką).
Oceń chłonność podłoża. Użyj mokrej gąbki lub spryskiwacza – gdy pozostaje wyraźna, ciemna plama albo woda szybko wsiąka, powierzchnia jest zbyt chłonna i należy ją zagruntować.
Sprawdź stabilność powłoki. Mocno przyklej ok. 8 cm taśmy malarskiej, a następnie ją oderwij. Gdy widzisz na taśmie pozostałości tynku lub farby, musisz usunąć stare powłoki, a także zaszpachlować ewentualne ubytki. Potem (suchą i gładką) ścianę możesz zagruntować.

Ściany, które były już wcześniej pomalowane i wymagają odpylenia lub zmniejszenia chłonności, można zagruntować odpowiednio rozcieńczoną farbą (białą od tego samego producenta lub tą, którą zamierzasz malować całość). Informacje o odpowiednich proporcjach albo preparacie zalecanym do gruntowania znajdziesz w karcie technicznej produktu.

Jeśli musisz naprawić zniszczenia w ścianie (np. odpadnięty tynk, rysy, dziury), użyj specjalnej masy szpachlowej do uzupełnienia ubytków. Następnie wygładź powierzchnię papierem ściernym i odpyl ją. Nowe, wypełnione fragmenty zabezpiecz preparatem gruntującym, a potem na całą ścianę nałóż podkład w postaci rozcieńczonej farby, którą ostatecznie planujesz użyć.

W jakich przypadkach należy zrezygnować z gruntowania?

Ściana już pomalowana wysokiej jakości farbą akrylową lub lateksową, której powłoka jest w dobrym stanie, niekoniecznie wymaga gruntowania. Grunt mógłby nawet zmniejszyć przyczepność nowej farby, co poskutkuje gorszym kryciem. W takim przypadku ścianę przed malowaniem należy porządnie umyć i odtłuścić mydłem malarskim.

Dla pewności sprawdź, czy możesz zrezygnować z gruntowania, postępując zgodnie z trzema punktami opisanymi w poprzednim śródtytule. Gdy mimo wszystko masz wątpliwości, czy gruntowanie jest konieczne, bezpieczniejsze jest wykonanie go. Nawet jeśli zużyjesz nieco więcej farby, uzyskasz dużo lepszy efekt niż w przypadku malowania ściany, która jednak wymagała zagruntowania, a Ty źle oceniłeś jej stan.

Prawidłowe przygotowanie podłoża to niezbędny proces na każdym etapie powstawania ściany: od jej wznoszenia przez tynkowanie, kładzenie gładzi, malowanie, tapetowanie po naprawianie zniszczeń. Bez gruntowania kolejne warstwy będą mniej trwałe, a praca trudniejsza, droższa i bardziej czasochłonna. Z tych powodów naprawdę warto przyłożyć się do odpowiedniego zabezpieczania powierzchni.

Zobacz: Co to farba emulsyjna? Rodzaje, właściwości i zastosowanie